Όπως είχαμε πει και τις προάλλες, εκεί που έτρεχα στην εξοχή έπεσα πάνω σε κάτι τσουκνίδες, που ευδοκιμούν στην ελληνική ύπαιθρο. Ξέρω όμως από παιδί οτι πάντα δίπλα στην τσουκνιδα φυτρώνει μολόχα, οπότε έκανα ”εντριβες” με τα 2 φύλλα μολόχας κι ‘εφυγα!
Προχτες όμως, ένας φίλος μου είπε για το αφέψημα που φτιάχνει με μολόχα, και μ’έβαλε σε σκέψεις να το ψάξω λίγο παραπάνω!
Για να δούμε:
Ανήκει στην οικογένεια των Μαλαχιδών (Malvaceae) ή Μαλβιδών και άλλες ονομασίες είναι Αγριομολόχα, Μουλούχα, Αμπελόχα. Άλλα είδη της είναι η αρωματική (M. moschata), η στρογγυλόφιλος (M. rotundifolia), η κρητική (M. cretica), η μικροφυής (M. parviflora), όπως επίσης η νερομολόχα (Althaea officinalis) και η δενρομολόχα (Lavatera arborea).
Η Μολόχα είναι γνωστή και αγαπητή από το 700 π.Χ. Ο Πυθαγόρας και ο Πλάτωνας την επαίνεσαν. Οι Ρωμαίοι την θεωρούσαν λιχουδιά στα τραπέζια τους. Ο Κικέρων και ο Οράτιος αναφέρουν τις ανακουφιστικές της ιδιότητες. Ο Πλίνιος μάλιστα έλεγε ότι αν τρώμε μια χούφτα μολόχα τη μέρα δεν θα μας βρει καμία αρρώστια. Ο Καρλομάγνος είχε διατάξει να καλλιεργείται Μολόχα σ’ όλους τους αυτοκρατορικούς κήπους. Οι φτωχοί Φελάχοι, που τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας ζουν με χόρτα, φτιάχνουν ένα νόστιμο φαγητό από Μολόχες (βράζουν τις ρίζες και τις τηγανίζουν μαζί με κρεμμύδια). Το 16ο αιώνα θεωρούσαν ότι θεραπεύει τα πάντα, εξαιτίας της ήπιας καθαρτικής δράσης της, που πιστευόταν ότι απαλλάσσει το σώμα από τις αρρώστιες.
Στην Ελλάδα είναι πολύ γνωστή γιατί φυτρώνει παντού. Από τα καλλιεργημένα χωράφια μέχρι τα χαλάσματα και από τους κήπους μέχρι του δρόμους και τα πετρώδη εδάφη. Είναι διετής ή πολυετής αυτοφυής πόα, πολύκλαδο, τριχωτό, ύψους 0,30εκ. – 1μ. Ανθίζει από την Άνοιξη ως το Φθινόπωρο. Έχει πολύκλαδους κυλινδρικούς βλαστούς και φύλλα παλαμοειδή, λοβώδη. Τα άνθη είναι μεγάλα, ροδοϊώδη με πέντε πέταλα, δισχιδή στην κορυφή και κάλυκα πεντάλοβο. Έχουν επίσης ένα υποκαλύκιο με τρία φυλλίδια.
Ο καρπός της είναι μεριστόκαρπος που το λένε “ψωμάκι”, επειδή μοιάζει με σπιτίσιο ψωμί. Παλιότερα τα παιδιά τον μάζευαν και τον έτρωγαν. Με τα φύλλα του ακόμα δίπλωναν ντολμάδες ή τα έβραζαν για γιατρικό.
Από τη μολόχα χρησιμοποιούνται τα φύλλα και τα άνθη και ακόμη οι ρίζες. Είναι μαλακτικά, αποχρεμπτικά, όπως και της δενδρομολόχας (Άλθαία)
Είναι γνωστή για τις καταπραϋντικες ιδιότητές της στον πονόλαιμο. Μια γλυκιά πάστα από ρίζες Μολόχας είναι μαλακτική για τον πονεμένο λαιμό, το βήχα και τη βραχνάδα. Στη φαρμακευτική χρησιμοποιείται ως μαλακτικό κι αποχρεμπτικό. Χρησιμοποιείται ακόμα σε περιπτώσεις βρογχικών, βήχα, λαρυγγίτιδας, εντερικών, κολικών, γαστρίτιδας, κυστίτιδας, διάρροιας, ενώ θεωρείται ότι θεραπεύει την επιληψία(μη έγκυρη πηγή).
Χρήση τής μολόχας γίνεται ως εξής:
Τσάι (1 γρ στα 100 νερό).
Αφέψημα 15 – 30:1000. Το αφέψημα χρησιμοποιείται για πλύσεις, εντριβές, ως λοσιόν.
Με βρασμένα φύλλα γίνονται καταπλάσματα.
Με τα άνθη της μολόχας γίνεται τσάι (10 γρ. στα 1000) κατά του βήχα.
Αφέψημα ρίζας (60 γρ. στο λίτρο νερό), που παίρνεται με αρκετά φλιτζάνια την ημέρα ευνοεί τις αποχρέμψεις και καταπραΰνει τις φλογώσεις του αναπνευστικού συστήματος.