Συναισθηματικό φαγητό – Η δύναμη των συναισθημάτων

Ως συναισθηματικό ή παρηγορητικό φαγητό εννοούνται τα τρόφιμα των οποίων η κατανάλωση προκαλεί μια ψυχολογικά άνετη και ευχάριστη κατάσταση. Έχει βρεθεί πως στο πλαίσιο της κοινωνικό – συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου μπορούν να επηρεαστούν:

  • οι προτιμήσεις των τροφίμων και πως
  • η παιδική ηλικία μπορεί να είναι κρίσιμη στη διαμόρφωση προτιμήσεων και συνηθειών που αφορούν τη διατροφή.

Οι άνθρωποι ελκύονται από τα τρόφιμα λόγω συνδυασμού φυσιολογικών και ψυχολογικών αναγκών, μπορούν να επηρεαστούν από τη γεύση, μιας και συνήθως είναι πλούσια σε ζάχαρη και λίπος και τελικά να εκδηλώσουν συγκεκριμένες προτιμήσεις σε αυτή την κατηγορία τροφίμων.

Φυσιολογική ανάγκη μπορεί να εννοηθεί:

  • η αυξημένη επιθυμία για κάποιο τρόφιμο λόγω έλλειψης θερμίδων ή θρεπτικών συστατικών,
  • η εθιστική επίδραση των τροφών παραδείγματος χάριν της σοκολάτας και
  • το στρες.

Η πιο πιθανή εξήγηση για τον τρόπο δράσης του στρες είναι πως:

Όταν καταναλώνονται υψηλής γευστικής αξίας τρόφιμα λόγω των ηδονικών ιδιοτήτων ανταμοιβής μειώνουν το συναισθηματικό φορτίο που έχουν να διαχειριστούν εξαιτίας της στρεσογόνου κατάστασης.

Ψυχολογική ανάγκη θεωρείται:

  • το κοινωνικό πλαίσιο,
  • η κοινωνική αναγνώριση και
  • η απάντηση σε ερεθίσματα που επηρεάζουν τις αντιλήψεις που δημιουργεί το άτομο γύρω από τα τρόφιμα, π.χ. τρόφιμα ‘’ανταμοιβής’’.

Μερικά πράγματα που ίσως δε γνωρίζατε για το συναισθηματικό ή παρηγορητικό φαγητό :

  • Μπορεί να αποτελείται και από τρόφιμα που σχετίζονται με σνακ, όπως σοκολάτα και παγωτό και από αυτά που απαρτίζουν το κυρίως γεύμα, όπως μπριζόλες, φαγητά της κατσαρόλας και σούπες.
  • Επηρεάζεται από το φύλο, οι γυναίκες προτιμούν τρόφιμα που σχετίζονται με το σνακ, ενώ οι άνδρες με τρόφιμα που συνιστούν το κυρίως γεύμα.
  • Επηρεάζεται από την ηλικία, οι νέοι προτιμούν τρόφιμα που σχετίζονται με το σνακ, ενώ οι μεγαλύτεροι τρόφιμα που συνιστούν το κυρίως γεύμα.

Πηγές:

  • Brian Wansin et. al., Exploring comfort food preferences across age and gender, Physiology & Behavior, Volume 79, Issues 4–5, September 2003, Pages 739-747
  • Eva Pool et. al., Is comfort food really comforting? Mechanisms underlying stress-induced eating, Food Research International, Volume 76, Part 2, October 2015, Pages 207–215

Γράφει για το NutriNews.gr η Μαρία Μεντζέλου, Πτυχιούχος Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τηλ. 6984515475, email: maria.mentzelou@hotmail.com